ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΩΣΙΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Αντικείμενο Εργαστηρίου

Αντικείμενο του ερευνητικού Εργαστηρίου είναι η ανάπτυξη ερευνητικής και εκπαιδευτικής δράσης με θεματικό πυρήνα το Βιώσιμο Τουρισμό και Πολιτισμό και εξυπηρετεί τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες στα αντικείμενα:

Βιώσιμη Ανάπτυξη και Διαχείριση Τουρισμού.
Τέχνη, Πολιτισμό και Πολιτιστική Κληρονομιά.
Ολοκληρωμένη Διαχείριση (Μάνατζμεντ) και Μάρκετινγκ Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Πολιτιστική και Δημιουργική Βιομηχανία.
Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού.
Πολιτιστικές Διαδρομές.
Διοίκηση Ολικής Ποιότητας
Νεοφυείς επιχειρήσεις (Start Up) στον τουρισμό, τον πολιτισμό και τον ελεύθερο χρόνο.
Καινοτομία στις τουριστικές υπηρεσίες και τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού.

Πιο συγκεκριμένα, το Εργαστήριο ΒΙΩΣΙΜΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ έχει ως αποστολή:

Την κάλυψη σε προπτυχιακό, μεταπτυχιακό, διδακτορικό και μεταδιδακτορικό επίπεδο εκπαιδευτικών, διδακτικών και ερευνητικών αναγκών του Τμήματος Οικονομίας και Βιώσιμης Ανάπτυξης και της Σχολής Περιβάλλοντος, Γεωγραφίας και Εφαρμοσμένων Οικονομικών σε θέματα που εμπίπτουν στα αντικείμενα δραστηριότητας του Εργαστηρίου όπως αυτά προσδιορίζονται παραπάνω.
Τη συνεργασία με Κέντρα Ερευνών, Ακαδημαϊκά Ιδρύματα, καθώς και με αναγνωρισμένους επιστήμονες της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, με ακαδημαϊκά ενδιαφέροντα και στοχοθεσίες που συμπίπτουν, συμβαδίζουν ή αλληλοσυμπληρώνονται με εκείνες του Εργαστηρίου.
Τη διοργάνωση επιστημονικών Διαλέξεων, Ημερίδων, Σεμιναρίων, Συνεδρίων και άλλων επιστημονικών δράσεων, τη συμμετοχή σε επιστημονικές εκδηλώσεις, την πραγματοποίηση δημοσιεύσεων και εκδόσεων και την πρόσκληση Ελλήνων και ξένων αναγνωρισμένων επιστημόνων.
Την υλοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων σε όλα τα συναφή πεδία της επιστημονικής του περιοχής, αυτοτελώς ή σε συνεργασία με άλλα εργαστήρια, μέλη ΔΕΠ, Τμήματα του Πανεπιστημίου, ή άλλα εκπαιδευτικά, επιστημονικά, ή ερευνητικά Ιδρύματα, καθώς και δημόσιους ή ιδιωτικούς Φορείς και Οργανισμούς της ημεδαπής και αλλοδαπής.
Τη σύνδεση του εργαστηρίου με φορείς της τοπικής κοινωνίας με σκοπό την ευαισθητοποίηση σε θέματα Βιώσιμου Τουρισμού και Πολιτισμού καθώς και την προαγωγή των ευρύτερων επιστημονικών του στόχων και την αλληλεπίδραση και ανταποδοτικότητα με την κοινωνία.
Επίσης, την ενίσχυση και βελτίωση της κατάρτισης των φοιτητών και υποψήφιων διδακτόρων με την οργανωμένη και συστηματική έρευνα.

Αναγκαιότητα - Σκοπιμότητα Εργαστηρίου

Η έρευνα και συνακόλουθα η ίδρυση Εργαστηρίων γνωρίζει συστηματική ανάπτυξη την τελευταία 10ετία διεθνώς στον χώρο των Πανεπιστημίων, τόσο σε Προπτυχιακό όσο και σε Μεταπτυχιακό και Διδακτορικό επίπεδο. Η εξέλιξη αυτή παρατηρείται ιδιαίτερα στις αναπτυγμένες, αλλά και τις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου ο Τουρισμός και ο Πολιτισμός αποτελούν βασική πηγή εισοδημάτων και απασχόλησης. Το γεγονός, άλλωστε, της συνεχούς επέκτασης των επιστημονικών πεδίων που καλύπτει πλέον η έρευνα εξηγείται αφενός από την σημασία που έχουν ο Τουρισμός και ο Πολιτισμός για την παγκόσμια ανάπτυξη, αλλά και από το πλήθος των δραστηριοτήτων που καλύπτουν.

Επομένως, κρίνεται ότι οι εκπαιδευτικές και κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και στη χώρα μας αναδεικνύουν την ανάγκη ίδρυσης ενός νέου Εργαστηρίου, που θα αποτελέσει ένα πρότυπο πεδίο εκπαιδευτικού έργου και γνώσης, μέσω της ανάπτυξης της έρευνας, τον σχεδιασμό εκπαιδευτικών και ερευνητικών υπηρεσιών και την υποστήριξη των διαδικασιών μάθησης στους εμπλεκομένους. Η σημασία σχηματισμού ενός Ερευνητικού Εργαστηρίου έγκειται επίσης στην αναγκαιότητα διαμόρφωσης ενός δομημένου πλαισίου που θα υποστηρίζει και θα αναπτύσσει τη συστηματική διεπιστημονική έρευνα στη χώρα μας προάγοντας την υποστήριξη των ερευνητών, των φοιτητών, την ενδυνάμωση του Πανεπιστημίου και τη διεύρυνση του κοινωνικού ρόλου του.

Περαιτέρω και στο πλαίσιο των παραπάνω, υποστηρίζεται η διαμόρφωση ενός εργαστηρίου που θα επικεντρώνεται κυρίως στο Βιώσιμο Τουρισμό και Πολιτισμό. Η ενσωμάτωση της έννοιας της βιωσιμότητας στην ανάπτυξη του τουρισμού και του πολιτισμού αποτελεί πλέον, σε παγκόσμια κλίμακα, βασική προϋπόθεση για την εξυπηρέτηση της μακρόχρονης βελτίωσης των όρων της μεγέθυνσης των δύο αυτών κλάδων αποβλέποντας στην ισόρροπη ανάπτυξη με τη διατήρηση των κοινωνικοοικονομικών και φυσικών πόρων των προορισμών.

Ενδεικτικό της σημασίας της Βιωσιμότητας είναι ότι τα Ηνωμένα Έθνη ανακήρυξαν το 2017 ως το Διεθνές Έτος του Αειφόρου Τουρισμού, αναγνωρίζοντας τις τεράστιες δυνατότητες του τουριστικού οικονομικού κλάδου, ο οποίος αντιπροσωπεύει περίπου το 10% της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της ανάπτυξης και της απασχόλησης, την αμοιβαία κατανόηση και την προστασία των υλικών και άυλων πόρων.

Ειδικότερα για την Ελλάδα, η αύξηση των φαινομένων κορεσμού Τουριστικών Προορισμών (over-tourism) με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε όρους φθίνουσας ανάπτυξης σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες για την αύξηση του ΑΕΠ και της απασχόλησης, σηματοδοτεί τη σκοπιμότητα της περαιτέρω διερεύνησης, αλλά και της διάχυσης των ευρημάτων στην ευρύτερη κοινότητα των εμπλεκομένων σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, για τη διασφάλιση της Αειφορίας και της δίκαιης κατανομής των θετικών αποτελεσμάτων.

Ενδεικτικό επίσης για τη σημασία που δίνεται στον Πολιτισμό είναι ότι το 2018 είχε ανακηρυχθεί ως Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς και είχε ως στόχο να ενθαρρύνει περισσότερα άτομα να ανακαλύψουν και να ενστερνιστούν την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης. Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς πραγματοποιήθηκαν ποικίλες δραστηριότητες, εκδηλώσεις και εορτασμοί σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Με τις δράσεις αυτές επιδιώχθηκε η ανάδειξη της θετικής συνεισφοράς της πολιτιστικής κληρονομιάς στην οικονομία, στην κοινωνία, στον τουρισμό, στην εργασία, στη σχέση μεταξύ Ευρώπης και τρίτων χωρών, στην πολιτιστική διαφορετικότητα, στην κοινωνική ενσωμάτωση και στον πνευματικό διάλογο.

Στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο δεν υπάρχουν αντίστοιχα εργαστήρια που να θεραπεύουν τα αντικείμενα αυτά. Ομοίως σε άλλα ελληνικά πανεπιστήμια δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής εργαστήρια που να συνδυάζουν τον βιώσιμο τουρισμό με τον πολιτισμό.

Διεθνής Τάση

Διεθνώς αναπτύσσονται αντίστοιχες ερευνητικές δράσεις, καθώς ο Τουρισμός και ο Πολιτισμός αποτελούν έναν από τους δυναμικότερους και ταχύτερα αναπτυσσομένους τοµείς της παγκόσμιας οικονομίας, με τη λειτουργία του να συνδέεται µε τη διεθνοποίηση μεγάλου αριθμού παραγωγικών κλάδων, καθώς και κλάδων παροχής υπηρεσιών της οικονομίας, γεγονός που οδηγεί πολλά Πανεπιστήμια σε πολλές χώρες να δημιουργούν Ερευνητικά Εργαστήρια, για να κατανοήσουν και ερμηνεύσουν το φαινόμενο και να θέσουν τις βάσεις εφαρμογής των αποτελεσμάτων της έρευνας προς όφελος των τοπικών οικονομιών και κοινωνιών

Βιωσιμότητα και Προοπτικές Ανάπτυξης

Το εργαστήριο θα σχηματίσει και θα ακολουθεί συγκεκριμένο πλάνο ενεργειών το οποίο σε χρονικό ορίζοντα τριετίας, περιλαμβάνει τα παρακάτω:

Δημιουργία Ιστότοπου (στην ελληνική και δυνητικά στην αγγλική γλώσσα), σχετικού με τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του Εργαστηρίου για την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Συμμετοχή σε Ακαδημαϊκό Περιοδικό
Οργάνωση και συμμετοχή σε Επιστημονικά συνέδρια, Ημερίδες και αντίστοιχες Διοργανώσεις (εντός και εκτός Ελλάδας) σε θεματικές που εμπίπτουν στα ερευνητικά ενδιαφέροντα του εργαστηρίου,
Προετοιμασία ερευνητικών Συνεργασιών σε Καινοτόμες Θεματικές, με στόχο την υποβολή τους σε Φορείς για τη διεκδίκηση χρηματοδότησης

Για την υλοποίηση των παραπάνω, το Εργαστήριο θα χρησιμοποιεί εν μέρει την υφιστάμενη υποδομή του Τμήματος, αλλά συγχρόνως θα δύναται να προβεί στην απόκτηση νέου τεχνολογικού εξοπλισμού που θα βοηθήσει το ερευνητικό και εκπαιδευτικό έργο του. Οι ενδιαφερόμενοι φοιτητές και οι ερευνητές του Εργαστηρίου θα έχουν πρόσβαση σε προηγμένο εξοπλισμό και εξειδικευμένο λογισμικό, προκειμένου να βοηθηθούν και να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους.

Το Εργαστήριο θα στεγάζεται στις εγκαταστάσεις του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, σύμφωνα με τις κατά νόμο διαδικασίες, ενώ το κόστος λειτουργίας του Εργαστηρίου θα αφορά στην υποστήριξη συναφών μαθημάτων, εργαστηριακών δραστηριοτήτων, διπλωματικών εργασιών του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών, διδακτορικών διατριβών, εξυπηρέτησης του Τμήματος και ερευνητικών δραστηριοτήτων. Ειδικότερα, σε ό, τι αφορά στις ερευνητικές δραστηριότητες, το Εργαστήριο θα συμμετέχει σε ερευνητικά έργα και θα επιδιώκει την εμπλοκή του σε νέα Εθνικά και Ευρωπαϊκά Προγράμματα, από τα οποία αναμένεται να καλύπτει μέρος των δαπανών του. Επίσης, θα διενεργεί αξιολογήσεις, πιστοποιήσεις βιώσιμων πρακτικών σε επιχειρήσεις και προορισμούς και θα επιδιώκει ανάληψη πάσης φύσεως σχετικών με τα αντικείμενα του εργαστηρίου μελετών

Δυνητικές Συνέργειες με άλλα Εργαστήρια

Το Εργαστήριο δύναται να αναπτύξει συνεργασίες με όλα τα υπόλοιπα Εργαστήρια του Τμήματος, καθώς και άλλων Τμημάτων του Ιδρύματος για την υλοποίηση κοινού ενδιαφέροντος ερευνητικών και εκπαιδευτικών δράσεων.

Πίσω στα Εργαστήρια