Σύγχρονη Φυσιογνωμία της Επιστήμης της Οικιακής Οικονομίας
Η Οικιακή Οικονομία εμπίπτει στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Αντλεί τη θεματολογία της από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών περιοχών με στόχο την επίτευξη της βέλτιστης και βιώσιμης διαβίωσης των ατόμων, των οικογενειών και των ανθρωπίνων κοινοτήτων. Οι ιστορικές της καταβολές τοποθετούν την Οικιακή Οικονομία στο πλαίσιο του οίκου. Στον 21ο αιώνα οι έννοιες αυτές επεκτείνονται και συμπεριλαμβάνουν τα ευρύτερα περιβάλλοντα διαβίωσης, καθώς αντιλαμβανόμαστε καλύτερα ότι οι δυνατότητες, οι επιλογές και οι προτεραιότητες των ατόμων και των οικογενειών προκαλούν επιπτώσεις σε όλα τα επίπεδα, ξεκινώντας από τον οίκο και φτάνοντας μέχρι τις τοπικές και παγκόσμιες κοινότητες.
Σήμερα, η Οικιακή Οικονομία αντλεί θέματα από διαφορετικά επιστημονικά πεδία, συνθέτοντάς τα μέσα από τη διεπιστημονική έρευνα. Αυτή η σύνθεση είναι αναγκαία καθώς τα φαινόμενα και οι προκλήσεις της καθημερινής ζωής, συνήθως, δεν είναι μονοδιάστατα. Η Οικιακή Οικονομία λόγω του διεπιστημονικού της χαρακτήρα βασίζει τη θεματολογία της στα ακόλουθα επιστημονικά πεδία:
- βιώσιμη ανάπτυξη και διαβίωση
- αγωγή του καταναλωτή και οικονομικά τη οικογένειας
- οικιακή τεχνολογία, οικολογία και βιωσιμότητα του οικιακού χώρου
- κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον της σύγχρονης οικογένειας
- διατροφή την υγεία
- αγωγή υγείας
- εκπαίδευση και κοινωνικές υπηρεσίες
Το γεγονός ότι η επιστήμη της Οικιακής Οικονομίας χαρακτηρίζεται από διεπιστημονικότητα, ως προς τη θεματολογία που διαπραγματεύεται, της προσδίδει επιστημονικά και ερευνητικά πλεονεκτήματα που επιτρέπουν την ανάπτυξη εξειδικευμένων προσεγγίσεων και ερμηνειών του γνωστικού της πεδίου, σχετικών με το περιεχόμενό της. Ο διεπιστημονικός χαρακτήρας της επιστήμης της Οικιακής Οικονομίας, συνδυαζόμενος με τον στόχο της επίτευξης βέλτιστης και βιώσιμης διαβίωσης του σημερινού ανθρώπου, σημαίνει ότι η Οικιακή Οικονομία ως επιστήμη, με πρακτικές προεκτάσεις και εφαρμόσιμες προτάσεις, δύναται να ενισχύσει τους ποιοτικούς δείκτες διαβίωσης του ανθρώπου στους περισσότερους κοινωνικούς τομείς της καθημερινής του δράσης, μέσω της παρέμβασης και του μετασχηματισμού πολιτικών, κοινωνικών, πολιτισμικών, οικολογικών, οικονομικών, εκπαιδευτικών και τεχνολογικών συστημάτων, σε τοπικό ή/και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Οικιακή Οικονομία ως επιστήμη, με βάση και τον International Federation of Home Economics (2008)[1] μπορεί να οριστεί στις ακόλουθες 4 διαστάσεις ή περιοχές πρακτικής εφαρμογής:
• Ως ακαδημαϊκή περιοχή για την εκπαίδευση νέων επιστημόνων, για τη διενέργεια έρευνας και την παραγωγή νέας γνώσης και τρόπων σκέψης για τους επαγγελματίες και την κοινωνία.
• Ως πεδίο εφαρμογής στην καθημερινή διαβίωση νοικοκυριών, οικογενειών και κοινοτήτων, με στόχο την προσωπική ανάπτυξη και εκπλήρωση των βασικών ανθρωπίνων αναγκών.
• Ως αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών για την εκπαίδευση το οποίο διευκολύνει τους μαθητές να ανακαλύψουν και να αναπτύξουν περαιτέρω τις δικές τους δυνατότητες για την καθημερινή τους ζωή, μέσω της διευκόλυνσης των επαγγελματικών τους επιλογών και ενεργειών ή για την προετοιμασία τους για τη ζωή.
• Ως πεδίο κοινωνικής δράσης για τη διαμόρφωση και την ανάπτυξη πολιτικών οι οποίες υποστηρίζουν τα άτομα, τις οικογένειες και τις κοινότητες να επιτύχουν ενδυνάμωση και ευζωία, να μετασχηματιστούν και να διευκολύνουν ένα βιώσιμο μέλλον.
[1] International Federation of Home Economics (2008) «Home Economics in the 21st century»