Πρακτική Άσκηση

Μεταπτυχιακό | Γ' εξάμηνο | 1223-4312

Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών: Εκπαίδευση και Πολιτισμός

Ειδίκευση:  Παιδαγωγική Ψυχολογία και Εκπαιδευτική Πράξη

Πιστωτικές Μονάδες Μαθήματος ECTS: 20 

Εβδομαδιαίες Ώρες Διδασκαλίας Μαθήματος:25

Τύπος Μαθήματος: Ειδικού υποβάθρου, ειδίκευσης & ανάπτυξης δεξιοτήτων

Προαπαιτούμενα:--

Γλώσσα Διδασκαλία και Εξετάσεων: Ελληνική

Περιγραφή

Η Πρακτική Άσκηση υλοποιείται σε δομές εκπαίδευσης (γενικής ή και ειδικής αγωγής), συμπεριλαμβανομένων των Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Κ.Ε.Σ.Υ., σχολικές υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής και εκπαιδευτικής υποστήριξης), των Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων Πιστοποίησης Ειδικών Εκπαιδευτικών Αναγκών καθώς και αναγνωρισμένων από το Υπουργείο Παιδείας φορέων κοινωνικής φροντίδας ιδιωτικού τομέα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με εποπτεία από άλλα Υπουργεία (π.χ. Εργασίας ή Υγείας). Στο πλαίσιο της Πρακτικής Άσκησης οι φοιτητές μαθαίνουν να αξιολογούν τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν κατάλληλες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις. Η διάρκεια της Πρακτικής Άσκησης είναι 200 ώρες, οι οποίες κατανέμονται σε 180 ώρες άσκησης σε εκπαιδευτικές δομές και δομές ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και 20 ώρες επιστημονικής εποπτείας. Οι φοιτητές ασκούνται στην υποστήριξη παιδιών και εφήβων με επίσημη διάγνωση ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών και μαθησιακών ή αναπτυξιακών διαταραχών. Η Πρακτική Άσκηση μπορεί να υλοποιηθεί τόσο σε πρωινές όσο και σε απογευματινές ώρες.

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Η Πρακτική Άσκηση αποσκοπεί στην καλλιέργεια μιας ευρείας περιοχής ειδικών εκπαιδευτικών και επαγγελματικών δεξιοτήτων για την προαγωγή της ισότητας και της ποιότητας των ευκαιριών στην εκπαίδευση ευάλωτων παιδιών και εφήβων που φοιτούν σε γενικά σχολεία ή σε σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής. Με την επιτυχή περάτωση της περιόδου μάθησης για το συγκεκριμένο μάθημα οι φοιτητές αναμένεται να είναι σε θέση να:

• αξιολογούν τις εκπαιδευτικές ανάγκες παιδιών και εφήβων 
• εκτιμούν την καταλληλόλητα των περιβαλλοντικών συνθηκών εκπαίδευσης παιδιών και εφήβων με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες 
• επιλέγουν και να εφαρμόζουν κατάλληλα μέσα/εργαλεία για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αναγκών παιδιών και εφήβων
• ερμηνεύουν τα αποτελέσματα εκπαιδευτικών αξιολογήσεων των ειδικών αναγκών παιδιών και εφήβων 
• αναγνωρίζουν και να διακρίνουν ανάμεσα σε ποικίλες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών
• επιλέγουν κατάλληλες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις
• κατανοούν την ανάγκη για διαρκή έλεγχο της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της εκπαιδευτικής παρέμβασης 
• επικοινωνούν και να συνεργάζονται με ευάλωτα παιδιά και εφήβους και τις οικογένειες τους 
• επικοινωνούν και να συνεργάζονται στο πλαίσιο διεπιστημονικών ομάδων με σκοπό την εκπαιδευτική υποστήριξη παιδιών και εφήβων 
• αναστοχάζονται, να παρέχουν ανατροφοδότηση, να ενεργούν και να παίρνουν αποφάσεις στο πλαίσιο εκπαιδευτικών παρεμβάσεων 
• κατανοούν θέματα σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο για την εκπαίδευση και υποστήριξη παιδιών και εφήβων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και δυνατότητες

Επιπλέον, οι φοιτητές αναμένεται να έχουν αναπτύξει δεξιότητες στους παρακάτω τομείς:

• Γραπτή και προφορική επικοινωνία.
• Συνεργασία και προσωπική ανάπτυξη.
• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση βιβλιογραφίας.
• Αυτοαξιολόγηση.

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση των κατάλληλων εργαλείων ανίχνευσης, αναγνώρισης, αξιολόγησης εκπαιδευτικών αναγκών, δυνατοτήτων και δυσκολιών και παρέμβασης στο πλαίσιο ποικίλων μελετών περίπτωσης. 
• Αυτόνομη εργασία, αυτο-ρύθμιση. 
• Ομαδική εργασία, συνεργασία, αναστοχασμός, έλεγχος προόδου και παροχή ανατροφοδότησης. 
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα. 
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας της παρέμβασης. 
• Προσαρμογή σε νέες εκπαιδευτικές ανάγκες-συνθήκες με βάση τις δυνατότητες και τις δυσκολίες των μαθητών. 
• Ομαδική και εξατομικευμένη προσέγγιση 
• Λήψη αποφάσεων και επίλυση προβλημάτων αναφορικά με τις μεθόδους εκπαιδευτικής αξιολόγησης και παρέμβασης 
• Σχεδιασμός παρέμβασης 
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα ετερότητας 
• Προαγωγή της δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Διδακτικές και Μαθησιακές Μέθοδοι - Αξιολόγηση 

Τρόπος Παράδοσης: Πρακτική Άσκηση με φυσική παρουσία Δια ζώσης και εξ αποστάσεως εποπτεία των φοιτητών Πρόσωπο με πρόσωπο, μελέτες περίπτωσης, μελέτη και επεξεργασία επιστημονικής αρθρογραφίας.

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών: Χρήση Τ.Π.Ε. κατά την καταγραφή των δελτίων αξιολόγησης-παραδοτέων και κατά την επικοινωνία με τους φοιτητές (διαδικτυακή επικοινωνία, διακίνηση εισερχόμενης και εξερχόμενης αλληλογραφίας) Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.

 Αξιολόγηση Φοιτητών:

Η επίδοση των φοιτητών αξιολογείται με τα παρακάτω:

• Δελτία αξιολόγησης και έκθεση προόδου ασκούμενου φοιτητή από φορείς υποδοχής. Η έκθεση προόδου περιέχει πληροφορίες σχετικά με τις εκπαιδευτικέςψυχοκοινωνικές δραστηριότητες του φοιτητή που αφορούν στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αναγκών των μαθητών, το σχεδιασμό και την υλοποίηση εκπαιδευτικών παρεμβάσεων καθώς και την καταγραφή των αποτελεσμάτων της παρέμβασης (60% του τελικού βαθμού). 
• Δημόσια προφορική παρουσίαση μελέτης περίπτωσης μαθητή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και δυνατότητες στο πλαίσιο της Πρακτικής Άσκησης 10΄ - 12΄ (20% του τελικού βαθμού) 
• Γραπτή εργασία έκτασης 2000 λέξεων (20% του τελικού βαθμού) στο πλαίσιο της οποίας περιγράφονται λεπτομερώς δύο περιπτώσεις μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες οι οποίοι αξιολογήθηκαν και υποστηρίχθηκαν από τον ασκούμενο φοιτητών στο χώρο του φορέα υποδοχής. Στην εργασία αυτή οι φοιτητές περιγράφουν τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, διατυπώνουν τους στόχους και το περιεχόμενο της παρέμβασης και τα αποτελέσματα της. Επιπλέον, περιλαμβάνουν κατάλληλη επιστημονική τεκμηρίωση.

Οι μέθοδοι και τα κριτήρια αξιολόγησης των φοιτητών αναφέρονται αναλυτικά στην ηλεκτρονική τάξη του μαθήματος στην οποία έχουν πρόσβαση όλοι οι φοιτητές. Ανατροφοδότηση στο πλαίσιο της αξιολόγησης των φοιτητών παρέχεται με τη βοήθεια της ηλεκτρονικής τάξης του μαθήματος.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

• Ainscow, M. (2005). Developing inclusive education systems: what are the levers for change?. Journal of Educational Change, 6(2), 109-124.
• Florian, L. (2012). Preparing teachers to work in inclusive classrooms: Key lessons for the professional development of teacher educators from Scotland’s inclusive practice project. Journal of Teacher Education, 63(4), 275-285.
• Florian, L., & Black-Hawkins, K. (2011). Exploring inclusive pedagogy. British Educational Research Journal, 37(5), 813-828.
• Florian, L., & Spratt, J. (2013). Enacting inclusion: A framework for interrogating inclusive practice. European Journal of Special Needs Education, 28(2), 119-135.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

• Ψυχολογία 
• Προσχολική & Σχολική Εκπαίδευση
• Έρευνα στην Εκπαίδευση 
• Διάλογοι! Θεωρία & Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και της Εκπαίδευσης
• British Journal of Educational Psychology 
• Journal of Educational Change 
• Journal of Teacher Education 
• European Journal of Special Needs Education 
• Journal of Learning Disabilities

Ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων των μαθητών

Μεταπτυχιακό | Γ' εξάμηνο | 1223-4312

Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών: Εκπαίδευση και Πολιτισμός

Ειδίκευση:  Παιδαγωγική Ψυχολογία και Εκπαιδευτική Πράξη

Πιστωτικές Μονάδες Μαθήματος ECTS: 5 

Εβδομαδιαίες Ώρες Διδασκαλίας Μαθήματος: 3   

Τύπος Μαθήματος: Γενικού Υπόβαθρου, Υποχρεωτικό

Προαπαιτούμενα:--

Γλώσσα Διδασκαλία και Εξετάσεων: Ελληνική

Για τους φοιτητές Erasmus υπάρχει η δυνατότητα για παράδοση εργασιών και εξέταση στην αγγλική.

Περιγραφή

Τα τελευταία χρόνια, με την καταλυτική για την επιστήμη ανάπτυξη των τεχνολογιών της πληροφορίας τα Αναλυτικά Προγράμματα αποκτούν νέες στοχεύσεις και περιεχόμενα. Δεν αποσκοπούν πια πρωτίστως στην απόκτηση γνώσης από την πλευρά των μαθητών, αλλά κυρίως στην απόκτηση γνωστικών δεξιοτήτων που σχετίζονται με την αναζήτηση, την χρήση και την εφαρμογή της γνώσης στην πραγματική ζωή. Στο μάθημα αυτό λοιπόν εξετάζονται οι νέες προτάσεις για τις δεξιότητες που θα είναι χρήσιμες στον εικοστό πρώτο αιώνα, η μετάβαση από τα 3 r την ανάγνωση την γραφή και την αριθμητική (reading, writing, arithmetic) στα 3cτην κριτική σκέψη τη δημιουργικότητα και την επικοινωνία και τη συνεργασία (critical thinking, creativity, communication and collaboration). Το μάθημα ασχολείται με την εκπόνηση προγραμμάτων που στοχεύουν κυρίως στην καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητας των μαθητών. Κατά τη διάρκεια του μαθήματος εξετάζονται θεωρητικές προσεγγίσεις και ερευνητικά δεδομένα αναφορικά με τη νοημοσύνη και τις εκτελεστικές λειτουργίες, που σχετίζονται με την κριτική σκέψη και τη δημιουργικότητα, καθώς και η θεωρητική συζήτηση για το αν αυτές είναι δυνατόν να καλλιεργηθούν στο σχολείο. Τέλος, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τα προγράμματα που έχουν εφαρμοστεί για την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητας των μαθητών.

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να:

• Έχουν γνώση των βασικών θεωριών σχετικά με την κριτική και τη δημιουργική σκέψη και κατανόηση που βασίζεται και ενισχύει τις γνώσεις των βασικών σπουδών και της πείρας τους, και, συγχρόνως, τους παρέχει τη βάση για εκπόνηση ερευνητικών εργασιών.
• Είναι σε θέση να είναι σε θέση να εκπονούν και να εφαρμόζουν προγράμματα για την καλλιέργεια της κριτικής και της δημιουργικής σκέψης στην εκπαιδευτική πράξη της δραστηριότητάς τους ή/και σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα στα οποία μπορεί να βρεθούν στο μέλλον
• Έχουν την ικανότητα να συνδυάζουν γνώσεις που απέκτησαν και να χειρίζονται πολύπλοκα θέματα, καθώς επίσης να διατυπώνουν κρίσεις
• Είναι σε θέση να κοινοποιούν με σαφήνεια και καθαρότητα τα συμπεράσματά τους αλλά και τη γνώση, τόσο σε εξειδικευμένο όσο και σε μη εξειδικευμένο κοινό.
• Διαθέτουν τις απαραίτητες μαθησιακές δεξιότητες που τους επιτρέπουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους με τρόπο σε μεγάλο βαθμό αυτοδύναμο ή και αυτόνομο.

Γενικές Ικανότητες

• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Διδακτικές και Μαθησιακές Μέθοδοι - Αξιολόγηση 

Τρόπος Παράδοσης: Πρόσωπο με πρόσωπο

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών: Χρήση e-class Χαροκοπειου Πανεπιστημιου δυνατότητα για προσωπικής συνεργασίας μέσω ηλεκτρονικής πλατφορμας big blue button

 Αξιολόγηση Φοιτητών:

ΓΛΩΣΣΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ:

• Διαγνωστική αξιολόγηση στην αρχή της εκπαιδευτική διαδικασίας
• Διαμορφωτική αξιολόγηση καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος μέσω ανατροφοδότησης σε παρουσιάσεις και εργασίες
• Παρουσιάσεις
• Τελική ερευνητική ή βιβλιογραφική εργασία (Οδηγίες εκπόνησης παρουσιάσεων και εργασιών καθώς και κριτήρια αξιολόγησής τους στο e-class του μαθήματος)

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

• Cropley, A. J. (2001). Creativity in education & learning: A guide for teachers and educators. New York: Routledge.
• Leicester, M., & Taylor, D. (2010). Critical thinking across the curriculum : developing critical thinking skills, literacy and philosophy in the primary classroom. Maidenhead: Open University Press.
• Nosich, G. M. (2012). Learning to think things through : a guide to critical thinking across the curriculum (4th ed. ed.). Boston, MA: Pearson.
• Sternberg, R. J., & Williams, W. M. (1996). How to develop student creativity. Alexandria, Va.: Association for Supervision and Curriculum Development

Διαπολιτισμικότητα και εκπαίδευση

Μεταπτυχιακό | Γ' εξάμηνο | 1223-4311

Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών: Εκπαίδευση και Πολιτισμός

Ειδίκευση:  Παιδαγωγική Ψυχολογία και Εκπαιδευτική Πράξη

Πιστωτικές Μονάδες Μαθήματος ECTS: 5 

Εβδομαδιαίες Ώρες Διδασκαλίας Μαθήματος: 3   

Τύπος Μαθήματος: - Ειδικού υποβάθρου - Ανάπτυξης δεξιοτήτων

Προαπαιτούμενα:--

Γλώσσα Διδασκαλία και Εξετάσεων: Ελληνική

Για τους φοιτητές Erasmus υπάρχει η δυνατότητα για παράδοση εργασιών και εξέταση στην αγγλική.

Περιγραφή

Το περιεχόμενο του μαθήματος δομείται γύρω από τους θεματικούς άξονες «μετανάστευση και πολυπολιτισμικότητα», «θεωρία της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης», «διαπολιτισμική εκπαίδευση στην Ελλάδα», «πρακτικές διαπολιτισμικής διδασκαλίας στο σχολείο» και «διαπολιτισμική επικοινωνιακή ικανότητα». Στο πλαίσιο που ορίζουν οι παραπάνω άξονες αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία στη διασάφηση των διαδικασιών που ορίζουν τη δυναμική των διομαδικών σχέσεων στην πολυπολιτισμική κοινωνία, μέσω θεωρητικής εμβάθυνσης στις έννοιες του πολιτισμού, της κουλτούρας, των πολιτισμικών διαφορών, των στερεοτύπων, των εθνοτικών προκαταλήψεων, του ρατσισμού και του επιπολιτισμού, καθώς και στις διαδικασίες κοινωνικής ένταξης των μεταναστών. Αναδεικνύονται, έτσι, οι εκπαιδευτικές προκλήσεις της πολυπολιτισμικότητας οι οποίες στη συνέχεια εξειδικεύονται με περιεχόμενα σχετικά (α) με τις κυρίαρχες κατευθύνσεις διαπολιτισμικής εκπαίδευσης (οικουμενισμός vs σχετικισμός), (β) με τον τρόπο πρόσληψης του διαπολιτισμικού λόγου στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, κυρίως σε επίπεδο Αναλυτικών Προγραμμάτων Σπουδών και σχολικών εγχειριδίων, καθώς και με θεωρητικά θεμελιωμένα παραδείγματα εφαρμογών διαπολιτισμικής διδασκαλίας στο σχολική τάξη. Τέλος, μελετώνται οι διαστάσεις της διαπολιτισμικής ικανότητας και αναδεικνύεται βιωματικά η σημασία της στο πλαίσιο των πολιτισμικών επαφών.

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Αναμένεται ότι οι φοιτητές θα καταστούν ικανοί:

• Να κατανοούν τις βασικές αρχές και τους στόχους της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και να αντιλαμβάνονται την πολυπολιτισμικότητα ως ένα «εν δυνάμει προνόμιο» και όχι ως ένα κοινωνικό πρόβλημα.
• Να αναγνωρίζουν τις διαφορετικές θεωρητικές – ερμηνευτικές προσεγγίσεις της πολυπολιτισμικότητας των σύγχρονων κοινωνιών και την αναγκαιότητα υιοθέτησης διαπολιτισμικής φύσεως παρεμβάσεων στο σχολείο και την κοινωνία ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι προκλήσεις της νέας εποχής.
• Να κατανοούν το ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η εκπαίδευση στο διαμορφούμενο πολυπολιτισμικό κοινωνικό περιβάλλον και τη δική τους υποχρέωση για την ενίσχυση μιας δίκαιης και ευνομούμενης – δημοκρατικής πολιτείας.
• Να αποκτούν συνείδηση των διεργασιών διαμόρφωσης και αλλαγής των στερεοτυπικών αντιλήψεων και στάσεων στις διομαδικές σχέσεις, καθώς και στις συνθήκες που συχνά οδηγούν σε διακρίσεις, ρατσισμό και συγκρούσεις.
• Να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν στη σχολική τάξη διδακτικές πρακτικές σύμφωνα με τις αρχές και τους στόχους της διαπολιτισμικής διδασκαλίας.

Γενικές Ικανότητες

Το μάθημα αποσκοπεί στην:

• Ενίσχυση επαγγελματικών ικανοτήτων του εκπαιδευτικού που αφορούν στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή αποτελεσματικών πρακτικών παιδαγωγική διαχείριση της πολυπολιτισμικότητας στο σχολείο.
• Ενίσχυση της ικανότητας ανάλυσης διαδικασιών και σύνθεσης δεδομένων του πολυπολιτισμικού περιβάλλοντος που επηρεάζουν το σχολείο και τις λειτουργίες του.
• Ενίσχυση του σεβασμού στην πολυπολιτισμικότητα και στη διαφορετικότητα.
• Ενίσχυση της διαπολιτισμικής επικοινωνιακής ικανότητας.
• Ενίσχυση της κριτικής και δημιουργικής σκέψης.
• Ενίσχυση της ικανότητας εργασίας και συνεργασίας σε πολυπολιτισμικά περιβάλλοντα.
• Ενίσχυση της ερευνητικής ικανότητας σε θέματα πολυπολιτισμικότητας και διαπολιτισμικότητας.

Διδακτικές και Μαθησιακές Μέθοδοι - Αξιολόγηση 

Τρόπος Παράδοσης: Πρόσωπο με πρόσωπο - Υποστήριξη του διδακτικού έργου μέσω της πλατφόρμας ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης (e-class)

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών: Χρήση Τ.Π.Ε. στη διδασκαλία, χρήση της πλατφόρμας ασύγχρονης εκπαίδευσης για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση και την επικοινωνία με τους φοιτητές, καθώς και επικοινωνία μαζί τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

 Αξιολόγηση Φοιτητών:

Η αξιολόγηση των φοιτητών γίνεται με γραπτή εξέταση στο τέλος των μαθημάτων. Το αποτέλεσμά της αντιστοιχεί στο 100% της τελικής βαθμολογίας. Με τη μορφή μιας μελέτης περίπτωσης παρουσιάζεται στους φοιτητές ένα γεγονός/ένα πρόβλημα/ένα ζήτημα που αφορά είτε στις διομαδικές σχέσεις μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας είτε στις εφαρμοζόμενες διδακτικές πρακτικές στο περιβάλλον ενός πολυπολιτισμικού σχολείο. Οι φοιτητές καλούνται να απαντήσουν τεκμηριωμένα στις σχετικές με την περίπτωση ερωτήσεις. Τα βασικά κριτήρια αξιολόγησης των γραπτών απαντήσεων είναι:

• Η ικανότητα κριτικής επιλογής και χρήσης των κατάλληλων για την τεκμηρίωση των απαντήσεων θεωρητικών εργαλείων/εννοιών
• Η ικανότητα τεκμηρίωσης των απαντήσεων με επιστημονικά σαφή και συνεκτικό τρόπο
• Η ικανότητα διατύπωσης απαντήσεων εστιασμένων με ακρίβεια στα περιεχόμενα των ερωτήσεων
• Η ποιότητα και η δομή του γραπτού λόγου

Πέραν της γραπτής εξέτασης, στους φοιτητές δίνεται η δυνατότητα να εκπονήσουν προαιρετικά γραπτή εργασία σε θέμα συναφές με τα περιεχόμενα του μαθήματος και στη βάση μιας συστηματικής και συγκροτημένης βιβλιογραφικής ανασκόπησης. Η βαθμολογία της προαιρετικής εργασίας αντιστοιχεί στο 30% του τελικού βαθμού. Κατά συνέπεια, ο βαθμός της γραπτής εξέτασης αντιστοιχεί στο 70% του τελικού βαθμού. Η αξιολόγηση των γραπτών εργασιών γίνεται σύμφωνα με τα ακόλουθα κριτήρια:

• Ποικιλία και εύρος των βιβλιογραφικών πηγών
• Ικανότητα συνεκτικής σύνθεσης των πληροφοριών και των δεδομένων
• Σαφήνεια του εννοιολογικού πλαισίου
• Βαθμός εστίασης στο θέμα της εργασίας
• Οργάνωση και δομή της εργασίας, ποιότητα του γραπτού λόγου
• Σωστή χρήση του επιλεγμένου συστήματος βιβλιογραφικών αναφορών

Τα προαναφερόμενα κριτήρια τόσο για τη γραπτή εξέταση όσο και την εκπόνηση της προαιρετικής εργασίας γίνονται γνωστά στους φοιτητές κατά την έναρξη των μαθημάτων. Βρίσκονται, επίσης, αναρτημένα στην ιστοσελίδα του μαθήματος.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

• Abdallah- Pretceille, M. (1999). L’éducation interculturelle. Paris: Puf. 
• Abdallah- Pretceille, M. (2003). Former et éduquer en contexte hétérogène. Paris: Anthropos. 
•  Abou, S. (2002). L’identité culturelle. Paris: Presses de l’université Saint-Joseph. 
• Ανδρούσσου, Α. & Ασκούνη, Ν. (Επιμ.) (2011). Πολιτισμική ετερότητα και ανθρώπινα δικαιώματα. Αθήνα: Μεταίχμιο. 
• Banks, J.A. (2004). Εισαγωγή στην Πολυπολιτισμική Εκπαίδευση. Αθήνα: Παπαζήση. 
• Bauman, Z. (1994). Ο πολιτισμός ως πράξη. Αθήνα: Πατάκης. 
•  Berry, J.M., Poortinga, Y. H. Segall, M.H. & Dasen, P.R. (1992). Cross-Culturral Psychology. Research and applications Cambridge University Press. 
• Γκόβαρης, Χ. (2001) Διαπολιτισμική εκπαίδευση. Αθήνα: Διάδραση. 
• Γκόβαρης, Χ. (2013) (Επιμ.). Διδασκαλία και μάθηση στο διαπολιτισμικό σχολείο. Αθήνα: Gutenberg. 
•  Γκότοβος, Α. (2002). Παιδαγωγική αλληλεπίδραση. Αθήνα: Gutenberg. 
•  Γκότοβος, Α. (2002). Εκπαίδευση και ετερότητα. Αθήνα: Μεταίχμιο. 
•  Gundara, J. & Jacobs, S. (2009) Διαπολιτισμική Ευρώπη: Διαφορετικότητα και κοινωνική πολιτική. Αθήνα: Ατραπός, επιμέλεια-μετάφραση στην ελληνική γλώσσα, Ν. Παλαιολόγου. 
• Conseil de l’Europe. (1986). L’interculturalisme: De l’idée a la pratique didactique et de la pratique a la technique. Στρασβούργο. 
•  Cummins, J. (1999). Ταυτότητες υπό διαπραγμάτευση. Εκπαίδευση με σκοπό την ενδυνάμωση σε μια κοινωνία της Ετερότητας. Αθήνα: Gutenberg. 
•  Δαμανάκης Μ. (1989). Μετανάστευση και εκπαίδευση. Αθήνα: Gutenberg. 
• Δαμανάκης Μ. (1997). Η εκπαίδευση των παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στην Ελλάδα. Διαπολιτισμική προσέγγιση. Αθήνα: Gutenberg. 
•  Κασιμάτη, Κ. (1984). Μετανάστευση – Παλιννόστηση: η Προβληματική της Δεύτερης Γενιάς. Αθήνα. 
•  Μάρκου, Γ. (1984). Εκπαιδευτική Πολιτική και το Ερευνητικό Πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των Σχολικών Προβλημάτων των Παιδιών που παλιννοστούν, στο: ΥΠΕΠΘ - UNESCO, Σχολική Επανένταξη Παλιννοστούντων Μαθητών: Προβλήματα και Προοπτικές. Αθήνα. 
• Μάρκου, Γ. (1987). Εκπαιδευτικά και Κοινωνικά Προβλήματα Παλιννοστούντων Μαθητών. Αθήνα: Παν/μιακές σημειώσεις. 
•  Μάρκου, Γ. (1996). Προσεγγίσεις της πολυπολιτισμικότητας και η διαπολιτισμική εκπαίδευσηΕπιμόρφωση των εκπαιδευτικών, ΥΠ.Ε.Π.Θ. Γ.Γ.Λ.Ε. Αθήνα. 
•  Μάρκου, Γ. (1996). Η πολυπολιτισμικότητα της Ελληνικής κοινωνίας. Η διαδικασία διεθνοποίησης και η αναγκαιότητα της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Αθήνα: ΥΠ.Ε.Π.Θ., Γ.Γ.Λ.Ε. 
•  Μάρκου, Γ. (1997). Εισαγωγή στη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Ελληνική και Διεθνής εμπειρία. Αθήνα. 
•  Μάρκου, Γ. (1997). (επιμ.) Διαπολιτισμική Εκπαίδευση – Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών. Μια εναλλακτική πρόταση. Αθήνα: Κέντρο Διαπολιτισμικής Αγωγής. 
• Μάρκου Γ. (1999).(επιμ.). Διαπολιτισμική Αγωγή, θέματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Αθήνα: Κέντρο Διαπολιτισμικής Αγωγής.
•  Μπάρος, Β., Στεργίου, Λ. & Χατζηδήμου, Κ. (2011) (Επιμ.). Διαπολιτισμική εκπαίδευση και επικοινωνία. 
• Σκούρτου, Ε. (2011). Η διγλωσσία στο σχολείο. Αθήνα: Gutenberg. 
• Triandis, H.C. (1973).The subjective culture. New York: John Willey. 
• Williams, R. (1994). Κουλτούρα και Ιστορία. Αθήνα: Γνώση.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

• British Journal of Educational Studies 
• Compare: A Journal of Comparative and International Education 
• Diaspora, Indigenous and Minority Education 
• Επιστήμες της Αγωγής • Intercultural Education